Το πασχαλινό τραπέζι των Ελλήνων: Από την αρχαία θυσία στον οβελία της Λαμπρής

Το πασχαλινό τραπέζι, όπως το περιγράφει με γλαφυρότητα ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης στην «Εξοχική Λαμπρή», είναι η επιτομή της ελληνικής παράδοσης: κάτω από πλατάνια και πλάι σε πηγές, με το γρασίδι για τραπεζομάντιλο και τα λουλούδια του αγρού για διακόσμηση. Η φύση, η μουσική και το άρωμα του ψητού αρνιού δημιουργούν μια ατμόσφαιρα βαθιάς λαμπριάτικης ευφροσύνης, με τον μπαρμπα-Μηλιό να σηκώνει την τσότρα και να εύχεται: «Γεια μας! Καλή καρδιά!»

Το πασχαλινό τραπέζι των Ελλήνων: Από την αρχαία θυσία στον οβελία της Λαμπρής

Ο οβελίας, που κυριαρχεί στα πασχαλινά τραπέζια ιδιαίτερα στην Κεντρική Ελλάδα και την Πελοπόννησο, έχει ρίζες που φτάνουν ως τις αρχαιοελληνικές θυσίες στους θεούς. Οι θεοί λάμβαναν τη μυρωδιά από τα λιπαρά κόκαλα που έκαιγαν οι θνητοί, οι οποίοι στη συνέχεια ψήνανε το κρέας για να το απολαύσουν. Οι σούβλες – οι λεγόμενοι «οβελοί» – έδωσαν το όνομά τους στο πατροπαράδοτο πασχαλινό φαγητό.

Στο νεότερο ελληνορθόδοξο πλαίσιο, ο αμνός αντιπροσωπεύει τον Χριστό και το σούβλισμα μετατρέπεται σε τελετουργία που συνοδεύεται από χορούς, τραγούδια και κρασί – στοιχεία που θυμίζουν τόσο την Ανάσταση του Χριστού όσο και την Επανάσταση του 1821. Ο Νικόλαος Σαράντης χαρακτήριζε το ψητό αρνί ως εθνικό πιάτο, ενώ ο Παπαδιαμάντης το αποκαλούσε «ροτί αλά παλληκάρ».

Στο τραπέζι πρωταγωνιστούν και οι γαρδούμπες, τα κοκορέτσια και οι συκωταριές – είτε σουβλιστά είτε φούρνου, είτε τυλιγμένα με μπόλια είτε μαγειρεμένα με μυριστικά και ρύζι, όπως οι τζιγεροσαρμάδες στη Μακεδονία και τη Θράκη.

Το πασχαλινό τραπέζι των Ελλήνων: Από την αρχαία θυσία στον οβελία της Λαμπρής

Η ποιότητα του κρέατος είναι εξίσου σημαντική. Το ελληνικό αρνί θεωρείται κορυφαίο – όχι μόνο λόγω των εγχώριων φυλών που παράγουν εξαιρετικά γευστικό κρέας, αλλά και χάρη στην προσαρμοστικότητά τους στο ελληνικό τοπίο. Ωστόσο, η πραγματικότητα της αγοράς είναι πιο σύνθετη: πολλά ζώα εισάγονται από το εξωτερικό και βαφτίζονται «ελληνικά» είτε επειδή σφάζονται εδώ είτε επειδή εκτρέφονται για μικρό διάστημα στη χώρα.

Οι καταναλωτές οφείλουν να προσέχουν τις ειδικές ετικέτες στα σφάγια – ενδείξεις που καθιστούν σαφή την προέλευση κάθε προϊόντος. Έτσι, το πασχαλινό τραπέζι γίνεται όχι μόνο τόπος εορτασμού αλλά και συνειδητής επιλογής.

Το άρθρο Το πασχαλινό τραπέζι των Ελλήνων: Από την αρχαία θυσία στον οβελία της Λαμπρής εμφανίστηκε πρώτα στο Ειδήσεις Τώρα – Europost.gr από το Ελένη Λαμπράκη.